Elżbieta Błotnicka-Mazur

Davida Smitha rzeźbiarska inskrypcja przestrzeni (BHS)
[David Smith's Sculptural Space Inscriptions]

Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowany

Czasopismo: Biuletyn Historii Sztuki (ISSN: 0006-3967)
Rok wydania: 2016
Tom: 31
Numer czasopisma: 3
Strony od-do: 755-770
Streszczenie: Według Rosalind Krauss największe zmiany w nowoczesnej rzeźbie amerykańskiej nastąpiły w latach 30. i 40. XX wieku w związku z wprowadzeniem techniki spawania do artystycznych praktyk. Wśród amerykańskich nowatorów rzeźby na jednym z czołowych miejsc plasuje się David Smith, bezpośrednio czerpiący z dokonań europejskiego modernizmu. Już na przełomie lat 20. i 30. XX wieku zafascynowany pracami Picassa i Gonzáleza, do repertuaru własnych form rzeźbiarskich z powodzeniem wprowadził żelazo i techniki kucia mechanicznego oraz spawania. Jego prace stały się rzeźbiarskim dopełnieniem kulminacji amerykańskiego modernizmu, którą niewątpliwie był malarski ekspresjonizm abstrakcyjny. Za sprawą Clementa Greenberga Smith znalazł się w epicentrum teoretycznego sporu o wyższość wartości optycznych nad dotykowymi w rzeźbie nowoczesnej pomiędzy amerykańskim krytykiem a Herbertem Readem. Angielski badacz jako doskonałe exemplum „tactility” uważał twórczość Henriego Moore'a. Greenberg z kolei w pracach Davida Smitha widział ucieleśnienie tego, czym powinna być nowoczesna rzeźba, przepowiedziana przez kubistyczny kolaż. Miała to być rzeźba rezygnująca z monolitu zwartej bryły, zwrócona w kierunku własności linearnych i swoistej dwuwymiarowości, kojarzonej dotąd wyłącznie z malarstwem. Sam Smith widział rzeźbę w szerokiej perspektywie zjawisk, nie ograniczając swojej wizji do form linearnych, monolitycznych, zamkniętych lub otwartych. Przez całe swoje twórcze życie równolegle uprawiał malarstwo i rysunek, a wyraz tej nieustannej konfrontacji dyscyplin dawał w płaszczyznowym, dwuwymiarowym pojęciu rzeźby, budowanej podobnie jak obraz, dla której tłem był najczęściej naturalny krajobraz. Jego dzieło ewoluowało od konstrukcji z lat 30. łączących drewno, druty i inne znalezione przedmioty oraz pierwszych spawanych elektrycznie kompozycji, przez wojenne surrealizujące rzeźby o nasyceniu symbolicznym, do lirycznych i abstrakcyjnych form o znacznie większej skali, od połowy lat 50. umieszczanych w otwartej przestrzeni wokół domu i pracowni w Bolton Landing. Przedmiotem prezentacji i analiz są metalowe struktury Smitha, pokazane przez pryzmat poglądów Clementa Greenberga, Rosalind Krauss i własnych wypowiedzi rzeźbiarza. Poruszone są kwestie struktury rzeźb, odniesienia do figury ludzkiej, wykorzystanie przedmiotów gotowych, problem koloru i relacji z przestrzenią. Wszystkie te aspekty zostały ściśle powiązane z zagadnieniem swoistej dwuwymiarowości i optyczności dzieł Davida Smitha, najczęściej ażurowych „rzeźbiarskich inskrypcji przestrzeni”.
Słowa kluczowe: David Smith, rzeźba amerkańska



Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Elżbieta Błotnicka-Mazur",
title = "Davida Smitha rzeźbiarska inskrypcja przestrzeni (BHS)",
journal = "Biuletyn Historii Sztuki",
year = "2016",
number = "3",
pages = "755-770"
}

Cytowanie w formacie APA:
Błotnicka-Mazur, E. (2016). Davida Smitha rzeźbiarska inskrypcja przestrzeni (BHS). Biuletyn Historii Sztuki, 3, 755-770.