Elżbieta Błotnicka-Mazur

Dispersion of a Work of Art - Adam Marczyński, Tadeusz Kantor, Karol Broniatowski

Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowany

Czasopismo: Art Inquiry (ISSN: 1641-9278)
Rok wydania: 2022
Tom: 24
Strony od-do: 119-138
Streszczenie: W artykule zostały przeanalizowane wybrane prace polskich artystów z lat 70. XX wieku: kompozycje z serii Zmiennych Adama Marczyńskiego (druga połowa lat 60. i 1970), akcja Multipart Tadeusza Kantora (1970) oraz figury Karola Broniatowskiego (z cyklu Zagrożenie oraz Big Man 1976-1977), w których tytułowe rozproszenie jest rozumiane jako następstwo dezintegracji pierwowzoru poprzez zainicjowanie dalszej wędrówki jego wyemancypowanych już części. Do rozważań została wykorzystana perspektywa material turn: nieantropocentryczna Teoria Aktora-Sieci (ANT) Brunona Latoura, zgodnie z którą można uznać, że dzieło wraz ze swoim twórcą budują szczególną społeczną sieć, w której wszyscy jej “aktanci” funkcjonują na równych prawach w zbiorowości “ludzi i nie-ludzi”, jak również antropologiczna teoria sztuki Alfreda Gella, który zaproponował zastąpienie badania przedmiotu sztuki jako nośnika symbolicznych znaczeń, badaniem dzieła jako przedmiotu w sieci relacji, starając się odpowiadać na pytania dotyczące motywów i kontekstów działania społecznych “sprawców” (artystów) i wytwarzania przez nich “indeksów” (dzieł sztuki). Akt początkowego porządkowania układu w dziele, a następnie jego dezintegracji – rozproszenia, został w tekście rozpatrzony także z perspektywy wywodzącego się z dziedziny fizyki pojęcia entropii będącej miarą stopnia nieuporządkowania danego układu – i przeciwnej do niej negentropii.
Słowa kluczowe: rozproszenie w sztuce, entropia, material turn, Teoria Aktora-Sieci, sztuka sprawstwa Alfreda Gella, Adam Marczyński, Tadeusz Kantor, Karol Broniatowski, sztuka polska XX wieku
Dostęp WWW: https://journals.ltn.lodz.pl/index.php/Art-Inquiry/article/view/1821/1607
DOI: 10.26485/AI/2022/24/8



Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Elżbieta Błotnicka-Mazur",
title = "Dispersion of a Work of Art - Adam Marczyński, Tadeusz Kantor, Karol Broniatowski",
journal = "Art Inquiry",
year = "2022",
pages = "119-138"
}

Cytowanie w formacie APA:
Błotnicka-Mazur, E. (2022). Dispersion of a Work of Art - Adam Marczyński, Tadeusz Kantor, Karol Broniatowski. Art Inquiry, 119-138.