Spory o krytykę literacką w dwudziestoleciu międzywojennym
[Debates on Literary Criticism during the Second Polish Republic]
Książka naukowa recenzowanaMiejsce: Kraków
Rok wydania: 2002
Streszczenie: Książka omawia najważniejsze spory o krytykę literacką, jakie toczyły się w okresie Dwudziestolecia. Ujęte one są w trzech odsłonach: 1) Przebieg i bilans sporów o granice krytyki — narodziny przekonania o jej autonomii wobec nauki o literaturze i twórczości artystycznej. 2) Refleksja nad regułami dyskursu krytycznoliterackiego, która zaowocowała świadomością odrębności języka krytyki od innych rodzajów dyskursu i doprowadziła do ukształtowania międzywojennego etosu krytyki. 3) Spory o „pryncypia” w latach 30.: a) Konfrontacja dwóch modeli uprawiania krytycznoliterackiego procederu: "wysokiego", intelektualnego, o dużej świadomości metodologicznej oraz "niskiego", reportażowego i antyteoretycznego. b) Starcie dwóch systemów aksjologicznych: estetyzmu i „etyzmu”. W jego wyniku wykrystalizowało się podejście będące ich wypadkową, które — respektując heteroteliczność literatury — nie kwestionowało jej estetycznego wymiaru. c) Spór dwóch postaw wobec literatury i rzeczywistości pozaliterackiej, odwołujących się do dwóch wzorców uprawiania humanistyki: witalistyczno-intuicjonistycznego oraz "klerkowskiego". We wnioskach postawiona jest teza, iż w reakcji na zmiany sceny politycznej Europy końca lat 30. polska krytyka literacka tego okresu sięgnęła po "rząd dusz" — na wzór literatury romantycznej przyznała sobie status działalności moralnej, dokonującej rozpoznań i ferującej wyroki zarówno wobec literatury i kultury, jak i innych obszarów życia, w imię najwyżej pojętego dobra jednostki. Tak zakończyła się największa dyskusja okołoliteracka XX w.
Słowa kluczowe: krytyka literacka, Dwudziestolecie międzywojenne, historia literatury polskiej, dyskurs krytyczny
Cytowanie w formacie Bibtex:
@book{1,
author = "Dariusz Skórczewski",
title = "Spory o krytykę literacką w dwudziestoleciu międzywojennym",
year = "2002",
}
Cytowanie w formacie APA:
Skórczewski, D. (2002). Spory o krytykę literacką w dwudziestoleciu międzywojennym. Kraków: