Ideowy i teologiczny podtekst misji „wodza zastępów JHWH” w Joz 5,13-15
[The Ideological and Theological Overtones in the Mission of “the Captain of the Lord’s Host” in Josh 5:13–15 ]

Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowany

Czasopismo: Biblica et Patristica Thoruniensia (ISSN: 1689-5150)
Rok wydania: 2020
Tom: 13
Numer czasopisma: 1
Strony od-do: 25-58
Streszczenie: Uczeni bardzo różnie określają ostatecznych redaktorów Księgi Jozuego, utożsamiając ich najczęściej z bliżej nieokreślonymi kręgami deuteronomistycznymi. Pogłębiona analiza literacka i egzegetyczna passusu Joz 5,13-15 i jego najbliższego kontekstu wyraźnie sugeruje, że te wiersze oraz inne teksty księgi noszą na sobie piętno redakcji postdeuteronomistycznej (kapłańskiej), którą należy wiązać z heksateuchalną edycją Biblii Hebrajskiej. Można założyć, że istotnym celem tej finalnej ideowo-teologicznej elaboracji wcześniejszej wersji księgi były następujące kwestie: 1) ukazanie tematycznej i formalnej więzi pomiędzy Pięcioksięgiem a Prorokami wcześniejszymi w oparciu o teologiczny motyw realizacji Bożych obietnic (por. Joz 5,13-15 i Wj 23,20-23); 2) wzmocnienie historio-zbawczej wiarygodności biblijnych tradycji o podboju Kanaanu poprzez modelowanie ich na wzór bliskowschodniej literatury militarnej i propagandy królewskiej, w których dominuje idea jednej zwycięskiej kampanii otwierającej drogę do terytorialnej ekspansji (por. Joz 10,40-43; 11,1˗21,42), i w których sławi się na równi zasługi króla, jak i Boga (panteonu bogów); 3) wzmocnienie roli i figury przywódcy w Izraelu (teokratycznego lidera, a w szerszym kontekście: sędziego, króla, kapłana-namiestnika), który ma bezpośredni dostęp do Boga, oddaje Mu prawowitą cześć, przykładnie realizuje Jego wolę (1,1-18; 5,2-9.14-15; 6,2-14), odważnie walcząc z wrogiem i ciesząc się stałym i skutecznym wsparciem Boga w swych militarnych przedsięwzięciach.
Słowa kluczowe: Joz 5:13-15, wódz wojska JHWH, deuteronomista, teofania, królewska propaganda starożytnego Bliskiego Wschodu
Dostęp WWW: https://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/BPTh/article/view/BPTh.2020.002
DOI: 10.12775/28113


Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Dariusz Dziadosz",
title = "Ideowy i teologiczny podtekst misji „wodza zastępów JHWH” w Joz 5,13-15",
journal = "Biblica et Patristica Thoruniensia",
year = "2020",
number = "1",
pages = "25-58"
}

Cytowanie w formacie APA:
Dziadosz, D. (2020). Ideowy i teologiczny podtekst misji „wodza zastępów JHWH” w Joz 5,13-15. Biblica et Patristica Thoruniensia, 1, 25-58.