Sądowa kontrola nad aktem administracyjnym w Kościele łacińskim
[Judicial Control of Administrative Act in the Latin Church]

Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowany

Czasopismo: Prawo, Administracja, Kościół (ISSN: 1644-9924)
Rok wydania: 2005
Strony od-do: 139-167
Streszczenie: Na przestrzeni wieków w kościelnym prawie powstawały różnorodne środki ochrony praw podmiotowych wiernych. Praktycznie od XVIII wieku, jako jedyny środek odwoławczy od aktu administracyjnego w Kościele, miał zastosowanie rekurs hierarchiczny do Kongregacji Kurii Rzymskiej. Takie samo unormowanie znalazło się również w pierwszym Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1917 roku. Regulacja prawna w zakresie sprawiedliwości administracyjnej zapoczątkowana przez Pawła VI, dążyła do utworzenia sieci lokalnych sądów administracyjnych, zgodnie z postulatem zawartym w Zasadach zaaprobowanych przez Synod Biskupów w 1967 r. Nowa wizja sprawiedliwości administracyjnej w Kościele znalazła odzwierciedlenie w konstytucji apostolskiej papieża Pawła VI Regimini Ecclesiae Universae. Dzięki podziałowi Sygnatury na dwie sekcje, powstał trybunał administracyjny ustanowiony na najwyższym szczeblu władzy, lecz nie powołano trybunałów niższych instancji. W założeniach miało to być jedynie rozwiązanie przejściowe. Prawodawca w KPK/83 kan. 1445 §2 przyznaje trybunałowi drugiej sekcji Sygnatury Apostolskiej kompetencje do rozpatrywania sporów powstałych na skutek działalności kościelnej władzy administracyjnej, przekazanych zgodnie z prawem, a także innych sporów administracyjnych, przedłożonych jej przez papieża lub dykasterie Kurii Rzymskiej. Duży wpływ na rozwój Sygnatury Apostolskiej miało wydanie konstytucji apostolskiej Pastor Bonus, która była uwieńczeniem posoborowej odnowy Kurii Rzymskiej. Na mocy art. 123 tejże konstytucji trybunał drugiej sekcji Sygnatury Apostolskiej jest kompetentny do rozpatrywania rekursów przeciwko poszczególnym aktom administracyjnym, wydanym lub aprobowanym przez dykasterie Kurii Rzymskiej, jeśli akty te naruszyły jakąś ustawę in procedendo vel in decernendo. Warunkiem przyjęcia rekursu jest wniesienie go w terminie trzydziestu dni użytecznych. W tych przypadkach Sygnatura rozpatruje nie tylko bezprawność aktu, lecz także na żądanie odwołującego się sprawę o naprawienie szkód spowodowanych nielegalnym aktem. Istnienie drugiej sekcji Sygnatury Apostolskiej, jako trybunału administracyjnego, którego kompetencjom zostało powierzone rozpatrywanie i rozstrzyganie rekursów przeciwko poszczególnym nielegalnym aktom administracyjnym, świadczy o przywróceniu w Kościele sądowej kontroli nad aktami administracyjnymi.



Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Artur Miziński",
title = "Sądowa kontrola nad aktem administracyjnym w Kościele łacińskim ",
journal = "Prawo, Administracja, Kościół",
year = "2005",
pages = "139-167"
}

Cytowanie w formacie APA:
Miziński, A. (2005). Sądowa kontrola nad aktem administracyjnym w Kościele łacińskim . Prawo, Administracja, Kościół, 139-167.