Instytucja Obrońcy stałego w KPK z 1983 roku
[The Institution of Permanent Defender in the Code of Canon Law of 1893]

Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowany

Czasopismo: Roczniki Nauk Prawnych (ISSN: 1507-7896)
Rok wydania: 2004
Strony od-do: 161-190
Streszczenie: Kościół, szczególnie po Soborze Watykańskim II, wśród uprawnień przysługujących poszczególnym grupom wiernych na pierwszym miejscu stawia fundamentalne uprawnienia przysługujące wszystkim christifideles. Jednym z nich jest naturalne prawo strony biorącej udział w procesie do korzystania z pomocy prawnej w dochodzeniu swoich uprawnień. Jego praktyczna realizacja następuje poprzez przyznanie stronom w procesie kanonicznym możności korzystania z prawnej obrony procesowej. Na tym tle jawi się zasadnicza rola adwokata jako znawcy prawa kanonicznego, dopuszczonego do udziału w procesie, który służy stronie radą i pouczeniem oraz broni jej interesów przez przytaczanie odpowiednich przepisów prawnych oraz naprowadzanie faktów. Występując w sądzie obok stron, nie zaś w ich zastępstwie, pomaga im i towarzyszy, będąc rzecznikiem ich interesu. Kodeks Prawa Kanonicznego z 1983 roku w kan. 1490 zaleca, aby w każdym trybunale kościelnym – jeśli jest to możliwe – byli ustanowieni stali obrońcy, otrzymujący wynagrodzenie od samego trybunału, którzy pełniliby zadania adwokata lub pełnomocnika, służąc pomocą stronom procesowym, przede wszystkim w sprawach małżeńskich. Zasadniczym motywem utworzenia urzędu obrońcy stałego przy trybunale była chęć zapewnienia wszystkim wiernym, w sposób szczególny najuboższym, równego dostępu do sprawiedliwości i do obrony swoich uprawnień na forum kościelnym. Adwokat stały, będąc pracownikiem trybunału, wynagradzanym przez ten trybunał, jest zawsze dyspozycyjny w relacji do wikariusza sądowego, który po rozpatrzeniu prośby i należnej dokumentacji może przyznać stronie prawo do bezpłatnej obrony sądowej, wyznaczając jej jako adwokata jednego z obrońców stałych ustanowionych przy danym trybunale. Urząd adwokata stałego daje większe gwarancje w dotarciu do prawdy obiektywnej, pozwala na łatwiejsze spełnienie wymogu terminowości procesu oraz zapewnia równy dostęp do sprawiedliwości, niezależnie od stanu posiadania stron procesowych poprzez obniżenie wysokości kosztów procesowych spraw. Pomimo tak ewidentnych argumentów przemawiających za udziałem adwokatów w procesach kanonicznych doświadczenie wykazuje, że w wielu trybunałach diecezjalnych urząd taki nie został ustanowiony. Te i wiele innych racji i potrzeb skłoniły powszechnego ustawodawcę kościelnego do utworzenia urzędu obrońcy stałego przy trybunałach kościelnych, aby w ten sposób zapewnić stronom procesowym pomoc prawną i to udzielaną przez osoby kompetentne. Należy sobie życzyć, aby jak najszybciej także i w naszych trybunałach kościelnych, strona mogła korzystać z takiej fachowej pomocy obrońcy procesowego.


Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Artur Miziński",
title = "Instytucja Obrońcy stałego w KPK z 1983 roku",
journal = "Roczniki Nauk Prawnych",
year = "2004",
pages = "161-190"
}

Cytowanie w formacie APA:
Miziński, A. (2004). Instytucja Obrońcy stałego w KPK z 1983 roku. Roczniki Nauk Prawnych, 161-190.