Eksperyment form przestrzennych w Elblągu – niechciane dziś dziedzictwo PRL-u?
[Experiment of spatial forms in Elbląg – the heritage of the Polish People’s Republic no longer wanted?]
Artykuł naukowy w wydawnictwie zbiorowym recenzowanyNazwa konferencji: Sztuka polska na Ziemiach Zachodnich i Północnych od 1981 roku do współczesności
Miejsce: Warszawa
Rok wydania: 2019
Tytuł publikacji: Sztuka polska na ziemiach zachodnich i północnych od 1981 roku do współczesności
Redaktorzy: Anna Markowska, Regina Kulig-Posłuszny
Strony od-do: 111-118
Streszczenie: Artykuł podejmuje temat „metalowego dziedzictwa”, jakie pozostawiło po sobie I Biennale Form Przestrzennych w Elblągu z 1965 roku. Ten wyjątkowy eksperyment artystyczny polegający na wprowadzeniu kilkudziesięciu abstrakcyjnych rzeźb w zniszczoną wojną przestrzeń miasta, wpisywał się wówczas w realizowane przez władze strategie scalające tzw. Ziemie Odzyskane z resztą kraju. Dziś od tamtych wydarzeń minęło ponad 50 lat, a formy przestrzenne nadal są obecne przy ulicach, na skwerach, w parkach i blokowiskach. Podjęta jest tutaj próba spojrzenia na to, co dzieje się teraz z tym dziedzictwem, poprzez połączenie różnych perspektyw: historyka sztuki, turysty, mieszkańca. W pierwszej części artykułu następuje podział form przestrzennych na „grupy kompozycyjne” i krótka ocena ich stanu obecnego. W drugiej kolejności jest przedstawiony skrótowo ożywiony dyskurs na temat Biennale oraz próby nowych, nieoczywistych odczytań tamtych wydarzeń i ich dzisiejszego znaczenia. Fakty te zestawione są z działaniami spadkobiercy form - miasta Elbląga. Przeprowadzony jest „rekonesans” działań promocyjnych i analiza najważniejszych dokumentów planistycznych. Podjęte tropy nie dają jednak jednoznacznej odpowiedzi na pytanie o dzisiejszą swoistość Ziem Północnych w kontekście Elbląga – co jest zasadne z racji unikalności „metalowego spadku” po PRL-u i jego wagi dla budowania tożsamości miasta. Z jednej strony, wydaje się, że obecny właściciel rzeźb nie radzi sobie z wyzwaniem, jakim jest funkcjonowanie form w nowym kontekście przestrzennym i znaczeniowym. Z drugiej zaś, idea rzeźby usytuowanej w plenerze, w przestrzeni publicznej, obcującej z otoczeniem, jest wciąż żywa - za sprawą Galerii EL i organizowanych przez nią nowych realizacji artystycznych.
Dostęp WWW: https://tusieczyta.pl/pl/historia-sztuki/673-sztuka-polska-na-ziemiach-zachodnich-i-polnocnych-od-1981-roku-do-wspolczesnosci-9788395622885.html
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Anna Dzierżyc-Horniak",
title = "Eksperyment form przestrzennych w Elblągu – niechciane dziś dziedzictwo PRL-u?",
journal = "",
year = "2019",
pages = "111-118"
}
Cytowanie w formacie APA:
Dzierżyc-Horniak, A. (2019). Eksperyment form przestrzennych w Elblągu – niechciane dziś dziedzictwo PRL-u?. , 111-118.