The exhibition “Village and Small Town” and the “Borderland Town” in Biłgoraj. Rescuing memory or falsifying the history of an image of a Polish traditional landscape
Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowanyCzasopismo: Architectus (ISSN: 1429-7507)
Rok wydania: 2021
Numer czasopisma: 1(65)
Strony od-do: 39-48
Streszczenie: Celem artykułu jest prezentacja i wieloaspektowa, krytyczna ocena realizowanej obecnie w Biłgoraju inwestycji określanej mianem „miasteczka na szlaku kultur” bądź „miasteczka kresowego”. Przedmiotowe założenie to współczesna kompozycja, stanowiąca wolną interpretację zabudowy historycznej, pod wieloma względami daleka od faktograficznej wiarygodności, a pretendująca do roli destynacji turystyczno-kulturowej. Mieszkaniowo-usługowe założenie, nawiązujące zewnętrzną formą do tradycyjnej drewnianej małomiasteczkowej architektury regionu, uzupełniane jest – stanowiącymi atrakcje turystyczne – replikami bądź kopiami historycznych obiektów użyteczności publicznej i kultu, charakterystycznych dla etnicznego bogactwa wschodnich obszarów I i II Rzeczypospolitej. Powstający kompleks oceniono zarówno w kontekście roli architektury w budowaniu tożsamości lokalnej i narodowej, jak i niebezpieczeństwa zafałszowania historii na płaszczyźnie edukacyjnej. Analizie poddano formę architektoniczną, układ urbanistyczny i ideowe przesłanki założenia. Zwrócono uwagę na szczytne cele towarzyszące powstaniu kompleksu i ich zbieżność z zamierzeniami architektów kształtujących przed stu laty formy polskiego stylu narodowego. Jednocześnie wykazano negatywne konsekwencje kształtowania swoistej hybrydy historyzującej, ale współczesnej kompozycji z rodzajem skansenu, który powinna cechować rzetelna zgodność z faktografią. Tego typu zabieg doprowadził do stworzenia iluzji autentycznej zabytkowej osady, falsyfikacji oraz popularyzacji zniekształconego obrazu historycznego miasta. Poza analizą in situ, w pracy wykorzystano archiwalny materiał ilustracyjny i tekstowy oraz wyniki badań autentycznej historycznej zabudowy regionu, która stanowić miała wzorzec projektowanego założenia.
Słowa kluczowe: skansen, pastisz w architekturze, historyczny krajobraz Polski, architektura drewniana, Biłgoraj
Dostęp WWW: http://architectus.pwr.edu.pl/files/numery/65_05.pdf
DOI: 10.37190/arc210105
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Anna Tejszerska",
title = "The exhibition “Village and Small Town” and the “Borderland Town” in Biłgoraj. Rescuing memory or falsifying the history of an image of a Polish traditional landscape",
journal = "Architectus",
year = "2021",
number = "1(65)",
pages = "39-48"
}
Cytowanie w formacie APA:
Tejszerska, A. (2021). The exhibition “Village and Small Town” and the “Borderland Town” in Biłgoraj. Rescuing memory or falsifying the history of an image of a Polish traditional landscape. Architectus, 1(65), 39-48.