Symbole narodowe w architektonicznym wystroju obiektów kolejowych II RP
[National symbols in the architectural decoration of railway buildings in the interwar Poland]
Artykuł naukowy w wydawnictwie zbiorowym recenzowanyNazwa konferencji: „Kolej w ręku – kraj w ręku”. Państwo wobec kolei żelaznych (na ziemiach polskich) V Rybnicka Konferencja o Historii Kolei
Miejsce: Rybnik
Rok wydania: 2017
Tytuł publikacji: Państwo wobec kolei żelaznych w Polsce
Redaktorzy: Michał Kapias, Dawid Keller
Strony od-do: 221-263
Streszczenie: Dwudziestolecie międzywojenne jest okresem wzmożonych inwestycji budowlanych związanych z odbudową kraju po Wielkiej Wojnie i ponad stuletnim okresie zaborów. Dotyczy to w szczególny sposób strategicznych obiektów kolejowych. Entuzjazm związany długo oczekiwanym odzyskaniem niepodległości oraz, wymuszona koniecznością odbudowy, możliwość przekształcenia krajobrazu ojczyzny naznaczonego licznymi obiektami wzniesionymi przez zaborców, zaowocowały realizacjami podkreślającymi przynależność do kraju. Pragnienie zaznaczenia „polskości” budowanych obiektów wyrażało się w wyborze formy podporządkowanej zasadom tzw. ‘stylu narodowego’, kształtującego architekturę wielu dworców kolejowych pierwszego dziesięciolecia międzywojnia. Wyrazem społecznych nastrojów było także zintensyfikowane stosowanie znaków narodowych i innych elementów dekoracji, w przeróżny sposób symbolizujących nasz kraj. Przedmiotem artykułu jest plastyczno-architektoniczny wystrój obiektów kolejowych dwudziestolecia międzywojennego, nawiązujący ideowo do symboliki narodowej. Dokonano w nim przeglądu wzniesionych, odbudowanych i przebudowanych po I wojnie budynków dworcowych, które w swoim nowym wystroju artystyczno-architektonicznym otrzymały szczególne znaki przynależności do państwa w postaci różnorodnych interpretacji polskiego symbolu narodowego. W ramach pewnego uzupełnienia i określenia szerszego tła, uwzględniono także kilka przykładów wcześniejszych i późniejszych. Artykuł wpisuje się tym samym w wielopłaszczyznowy dyskurs dotyczący relacji sztuka a państwo, sztuka w służbie państwa i narodu. Stanowi także ideową kontynuację publikacji zamieszczonej w ubiegłorocznym tomie „Piękne, użyteczne, zbędne…obiekty kolejowe w Polsce”, traktującej o stylu narodowym w architekturze dworców dwudziestolecia.
Słowa kluczowe: obiekty kolejowe, architektura dworców, dwudziestolecie międzywojenne, sztuka propaństwowa, symbole narodowe
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Anna Tejszerska",
title = "Symbole narodowe w architektonicznym wystroju obiektów kolejowych II RP",
journal = "",
year = "2017",
pages = "221-263"
}
Cytowanie w formacie APA:
Tejszerska, A. (2017). Symbole narodowe w architektonicznym wystroju obiektów kolejowych II RP. , 221-263.