Emocje epistemiczne – czym są i czy przysługują wyłącznie ludziom?
[Epistemic Emotions – What Are They and do They Belong to the Humans Only?]

Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowany

Czasopismo: Analiza i Egzystencja (ISSN: 1734-9923)
Rok wydania: 2023
Tom: 64
Strony od-do: 5-23
Streszczenie: Najogólniej emocje epistemiczne scharakteryzować można jako emocje, które dotyczą własnych stanów i procesów umysłowych podmiotu oraz związane są z poznaniem i generowaniem wiedzy. Mogą powstawać jako efekt niezgodności poznawczej, która może pojawić się w wyniku nieoczekiwanych informacji, sprzecznych z wcześniejszą wiedzą. Mają one istotny wpływ na eksplorację i generowanie wiedzy o sobie i o świecie oraz na zmiany konceptualne czy wydajność poznawczą. W badaniach eksperymentalnych dotyczących emocji epistemicznych brak jest perspektywy porównawczej. Na pierwszy rzut oka sytuacja ta może nie budzić kontrowersji, gdyż kategoria emocji epistemicznych została w taki sposób zdefiniowana, że wydaje się przysługiwać jedynie ludziom. Interesująca perspektywa pojawia się jednak, gdy podda się analizie badania porównawcze z zakresu etologii poznawczej, prymatologii czy psychologii porównawczej. Badacze wskazują na szereg zachowań zwierząt pozaludzkich świadczących za posiadaniem przez nie szerokiego wachlarzu emocji – w tym takich, które wyróżnia się w katalogu emocji epistemicznych, tj. zdziwienia, ciekawości czy niepewności. Przedstawiony artykuł stanowił będzie próbę odpowiedzi na postawione w tytule pytania oraz wprowadzenie do dociekań nad kategorią emocji epistemicznych uwzględniającą rezultaty badań z zakresu wspomnianych dziedzin.
Słowa kluczowe: emocje epistemiczne, emocje zwierząt, międzygatunkowe badania porównawcze, umysy proste
Dostęp WWW: https://wnus.usz.edu.pl/aie/ru/issue/1239/article/19787/
DOI: 10.18276/aie.2023.64-01


Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Anna Dutkowska",
title = "Emocje epistemiczne – czym są i czy przysługują wyłącznie ludziom?",
journal = "Analiza i Egzystencja",
year = "2023",
pages = "5-23"
}

Cytowanie w formacie APA:
Dutkowska, A. (2023). Emocje epistemiczne – czym są i czy przysługują wyłącznie ludziom?. Analiza i Egzystencja, 5-23.