Profil zainteresowań biblijnych ks. Floriana Pilthowskiego (XVI w.)
[Profile of the biblical interests of Rev. Florian Pilthowski (16th century)]
Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowanyCzasopismo: Biblica et Patristica Thoruniensia (ISSN: 1689-5150)
Współautorzy: Marcin Kowalski
Rok wydania: 2023
Tom: 16
Numer czasopisma: 4
Strony od-do: 379-406
Streszczenie: W Bibliotece Wyższego Seminarium Duchownego w Kielcach zachowałą się czteroczęściowa Biblia wydana wraz postyllą Mikołaja z Liry. Na marginesach tego inkunabułu ks. Florian Pilthowski jako miejscowy wikariusz i jednocześnie oficjał kielceki żyjący w drugiej połowie XVI wieku wykonywał noty marginalne świadczące o wieloletniej lekturze Biblii. Przeprowadzone badania wykazały lekturę większości ksiąg biblijnych. Najczęściej ks. F. Pilthowski sporządzął noty informacyjne pozwalajace zapamiętać treść czytanego fragmentu. W taki prosty sposób skomentował i potwierdził przeczytanie wiekszości ksiag Starego Testamentu. Ks. F. Pilthowski pozostawił również noty świadczące o lekturze pogłębionej teologicznie. Było to chrystologiczne ujęcie fragmentów Starego Testamentu, realizacja proroctw w historii, tematyka sądu ostatecznego i przyjścia Chrystusa, katolickie rozumienie sakramentów, nowość życia chrześcijańskiego, powszechność zbawienia i życie kapłańskie. Przydatność kaznodziejska lektury Biblii była przez niego zaznaczana poprzez podawanie przy analizie dat świąt z kalendarza. Porównanie wątków tematycznych powstałych poprzez analizę not ks. F. Pilthowskliego z badaniami współczesnej biblistyki nad wartością postylli Mikołaja z Liry wskazuje na dostrzeganie przez potrydenckiego, kieleckiego komentatora większości ważnych osiągnięć czternastowiecznego egzegety. Postylla Mikołaja z Liry ważna w kształtowaniu się teologii Marcina Lutra w recepcji ks. F. Pilthowskiego była źródłem potwierdzajacym naukę katolicką.
Słowa kluczowe: Biblioteka Kapituły Katedralnej w Kielcach, ks. Florian Pilhtowski, Mikołaj z Liry, recepcja Biblii, dzieje nauki, reformacja, reforma katolicka, loci communes
Dostęp WWW: https://apcz.umk.pl/BPTh/article/view/46515/37228
DOI: 10.12775/BPTh.2023.024
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Andrzej Kwaśniewski and Marcin Kowalski",
title = "Profil zainteresowań biblijnych ks. Floriana Pilthowskiego (XVI w.)",
journal = "Biblica et Patristica Thoruniensia",
year = "2023",
number = "4",
pages = "379-406"
}
Cytowanie w formacie APA:
Kwaśniewski, A. and Marcin Kowalski(2023). Profil zainteresowań biblijnych ks. Floriana Pilthowskiego (XVI w.). Biblica et Patristica Thoruniensia, 4, 379-406.