Superekslibrisy w Bibliotece Kapituły Kieleckiej
[Supralibros in the book collection of the Kielce chapter]
Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowanyCzasopismo: Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne (ISSN: 0518-3766)
Rok wydania: 2023
Tom: 120
Strony od-do: 261-288
Streszczenie: Historyczny księgozbiór kapitulny w Kielcach obejmuje 42 inkunabuły oraz ponad 300 druków z XVI-XVIII wieku. Są to księgi biblioteczne (głównie teologiczne) oraz księgi liturgiczne. Druki te są przechowywane w Bibliotece Wyższego Seminarium Duchownego w Kielcach jako integralna i autonomiczna kolekcja niezmieszana z księgozbiorem seminaryjnym. Niewielka część księgozbioru – najcenniejsze trzy rękopisy liturgiczne znajdują się w skarbcu katedralnym w Kielcach. W tych dwu częściach odkryto superekslibrisy. Kwerenda negatywna dotyczyła przechowywanych w Bibliotece Wyższego Seminarium Duchownego w Kielcach w kapitulnej kolekcji 29 rękopisów bibliotecznych (XIV-XV wiek) oraz różnych rozproszonych druków i rękopisów zamieszczonych w kolekcji druków i kolekcji rękopisów seminaryjnych o proweniencji kapitulnej kieleckiej. W tych księgach jednak nie występują woluminy z superekslibrisami. W badaniach nad księgozbiorem wytypowano 14 superekslibrisów. Należały one do 13 właścicieli. Spośród 14 księgoznaków aż 10 zidentyfikowanych zostało z 9 bibliofilami. Niezidentyfikowane pozostają 4 znaki. Wśród bibliofilów występowali biskupi krakowscy. Ponadto zachowały się superekslibrisy biskupów innych diecezji (gnieźnieńskiej, poznańskiej oraz chełmińskiej). Spośród duchownych związanych ściślej z kapitułą kielecką wyróżniał się ks. Wojciech Strzemeski posiadający dwa rozpoznane superekslibrisy. Zachowane znaki są cennym materiałem w badaniach nad superekslibrisem. Przebadane superekslibrisy kieleckie stanowią w większości nieznane przykłady księgoznaków we wczesnych i dojrzałych formach renesansowych, następnie manierystycznych; słabo reprezentowane są dzieła z późniejszego czasu. Do tekstu analitycznego artykułu został dodany katalog superekslibrisów. Budowa katalogu oraz materiał fotograficzny nawiązują do wypracowanych w nauce form opisu i upowszechniania wiedzy na temat superekslibrisu polskiego.
Słowa kluczowe: kapituła w Kielcach, biblioteka kapitulna, diecezja kielecka, superekslibris, starodruki, ks. Wojciech Strzemeski
Dostęp WWW: https://czasopisma.kul.pl/index.php/abmk/article/view/12366/14518
DOI: 10.31743/abmk.12366
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Andrzej Kwaśniewski",
title = "Superekslibrisy w Bibliotece Kapituły Kieleckiej",
journal = "Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne",
year = "2023",
pages = "261-288"
}
Cytowanie w formacie APA:
Kwaśniewski, A. (2023). Superekslibrisy w Bibliotece Kapituły Kieleckiej. Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne, 261-288.