Sicut rosa inter… episcopos. Apoteoza godła heraldycznego w łacińskim wierszu herbowym z rubryceli diecezji chełmskiej prepozyta Walentego Chlebowskiego na rok 1734
[SICUT ROSA INTER... EPISCOPOS. APOTHEOSIS OF THE COAT OF ARMS IN A LATIN HERALDIC POEM FROM THE CHEŁM DIOCESE ORDO OF PROVOST WALENTY CHLEBOWSKI FOR THE YEAR 1734 ]

Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowany

Czasopismo: Roczniki Humanistyczne (ISSN: 0035-7707)
Współautorzy: Jarosław R. Marczewski
Rok wydania: 2025
Strony od-do: 129-149
Streszczenie: W rubrycelach diecezji chełmskiej z okresu staropolskiego zamieszczano na pierwszej stronie stemmat, co było charakterystyczne dla większości tego typu druków. Składał się on z herbu urzędującego hierarchy kościelnego oraz panegirycznego wiersza odnoszącego się do przedstawionego heraldycznego godła. Rubrycela na rok 1734 został wydana w okresie sediswakancji, gdy funkcję administratora diecezji chełmskiej sprawował prałat prepozyt chełmskiej kapituły katedralnej Walenty Chlebowski. Zamieszczony w rubryceli herb był wyjątkowy w stosunku do wszystkich innych znanych przypadków z rubrycel chełmskich. Herb był bowiem dwudzielny: prawą stronę heraldyczną zajmowało godło rodowe Chlebowskich – Poraj, lewą stronę znak kapituły chełmskiej – grono Apostołów. Herb Poraj prezentował kwiat róży, który został w wierszu zinterpretowany jako szczególnie pociągający, a zarazem wyróżniający się ponad inne rośliny, co miało oznaczać wyjątkowe zasługi osobiste prepozyta Chlebowskiego. Grono Apostołów przed-stawione zostało jako obraz diecezji chełmskiej cieszącej się z cnotliwej posługi prałata. Oprócz szczegółowej analizy epigramatu w artykule znalazło się także jego polskie tłumaczenie.
Słowa kluczowe: poezja heraldyczna; stemmat; epigram; rubrycela; Chlebowscy; herb Poraj; chełmska kapituła katedralna obrządku łacińskiego

---

Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Agnieszka Strycharczuk and Jarosław R. Marczewski",
title = "Sicut rosa inter… episcopos. Apoteoza godła heraldycznego w łacińskim wierszu herbowym z rubryceli diecezji chełmskiej prepozyta Walentego Chlebowskiego na rok 1734",
journal = "Roczniki Humanistyczne",
year = "2025",
pages = "129-149"
}

Cytowanie w formacie APA:
Strycharczuk, A. and Jarosław R. Marczewski(2025). Sicut rosa inter… episcopos. Apoteoza godła heraldycznego w łacińskim wierszu herbowym z rubryceli diecezji chełmskiej prepozyta Walentego Chlebowskiego na rok 1734. Roczniki Humanistyczne, 129-149.