Prekursorzy trydenckiej reformy przygotowania do kapłaństwa
[Precursors to the Tridentine Reforms Regarding Preparation]
Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowanyCzasopismo: Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia (ISSN: 0208-7626)
Rok wydania: 2015
Strony od-do: 231-248
Streszczenie: U schyłku średniowiecza niski stan życia duchowego, kultury naukowej i zaangażowania duszpasterskiego duchownych wskazywał, że istniejąca dotychczas forma przygotowania do kapłaństwa nie spełnia swojej roli. Również idee renesansu nie zawsze służyły umacnianiu oczekiwanych postaw i wzorców życia dla kandydatów do stanu duchownego. W takim kontekście religijno-kulturowym XV-XVI w. zrodziło się szereg inicjatyw wychowawczych mających na celu radykalną odnowę przygotowania kandydatów do kapłaństwa. Były one dziełem ludzi, których można uznać za prekursorów reformy katolickiej, oficjalnie nakreślonej na Soborze Trydenckim. W tym gronie należy wymienić Jana Standocka, św. Jana z Avili, św. Ignacego Loyolę oraz kardynała Reginalda Pole'a. Jan Standock, wychowanek Braci Wspólnego Życia praktykujących devotio moderna, doprowadził do pełnego rozkwitu instytucję kolegiów uniwersyteckich jako środowisk formacji przyszłych kapłanów, czego przykładem było doskonale zorganizowane Montis Acuti w Paryżu. Standock wprowadził w nim quasi zakonny typ formacji, oparty na dość surowej regule: praca, posty, odmawianie pełnego oficjum brewiarzowego, codzienna Msza św., lektura książek pobożnych. Program i poziom studiów był zasadniczo podobny do tego, jaki obowiązywał w innych kolegiach. Św. Jan z Avili, założyciel licznych domów formacyjnych dla przygotowujących się do kapłaństwa w Hiszpanii, widział funkcjonowanie kolegiów jako ośrodków przygotowania kapłanów do pracy wśród ludu. Przygotowanie to opierało się nie tylko na solidnej formacji intelektualnej i duchowej, ale miało przede wszystkim wyraźne ukierunkowanie duszpasterskie. Wychowanie kandydatów do kapłaństwa stało się również jednym z kluczowych obszarów działalności jezuitów. W 1546 r. powstało Kolegium Gandia w Hiszpanii, w 1548 r. otwarto, w pełni już zorganizowane, Kolegium w Mesynie na Sycylii, przeznaczone w szczególności dla kształcenia i formacji przyszłych duchownych. Sukcesy wychowawcze tych placówek skłoniły Ignacego Loyolę do utworzenia w 1551 r. słynnego Kolegium Rzymskiego (Collegium Romanum). Z nazwiskiem kardynała Reginalda Pole'a, współpracownika Papieskiej Komisji dla Spraw Reformy Kościoła i jednego z przewodniczących sesji soborowych, wiąże się opracowanie na synodzie w Londynie, w latach 1555-1556, uchwał reformatorskich dla Kościoła w Anglii, w których postulowano utworzenie w każdej diecezji seminarium lub kolegium dla formacji kleryków. Postulaty te znalazły się w kan. 18 dekretu o reformie (Cum adolescentium aetas) Soboru Trydenckiego z 15 lipca 1563 r. nakazującego tworzenie seminariów duchownych.
Słowa kluczowe: Sobór Trydencki, reforma trydencka, przygotowanie do kapłaństwa, seminaria duchowne.
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Adam Orczyk",
title = "Prekursorzy trydenckiej reformy przygotowania do kapłaństwa",
journal = "Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia",
year = "2015",
pages = "231-248"
}
Cytowanie w formacie APA:
Orczyk, A. (2015). Prekursorzy trydenckiej reformy przygotowania do kapłaństwa. Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia, 231-248.