Future Contingents, Ockhamism (Retroactivism) and Thomism (Eternalism)
Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowanyCzasopismo: Roczniki Filozoficzne (ISSN: 0035-7685)
Rok wydania: 2018
Tom: 66
Numer czasopisma: 4
Strony od-do: 159-182
Streszczenie: W niniejszym tekście, dyskutując z Marcinem Tkaczykiem oraz wybranymi anglosaskimi analitycznymi filozofami religii, rozpatruję teologiczną wersję problemu futura contingentia. Biorę pod uwagę kilka odmian ockhamizmu (retroaktywizmu) – stanowiska negującego temporalną konieczność (zdeterminowanie) wszystkich zdarzeń przeszłych oraz dopuszczającego jakąś postać działania wstecznego. Ockhamizm mocny postuluje realną przyczynowość retroaktywną, ockhamizm umiarkowany ogranicza ją do sensów zdarzeń fizycznych i psychicznych, a ockhamizm słaby zastępuje pojęcie przyczynowości retroaktywnej pojęciem wstecznej zależności. Porównując różne odmiany retroaktywizmu z eternalizmem (Boecjusza, św. Anzelma z Canterbury i św. Tomasza z Akwinu), wykazuję przewagę tego drugiego. Zaznaczam przy tym, że eternalizm w (zaproponowanej m.in. przez B. Leftowa) wersji prezentystycznej i relatywistycznej unika stawianych mu zarzutów, a w jego kontekście problem futura contingentia w ogóle nie powstaje.
Słowa kluczowe: futura contingentia, ockhamizm, eternalizm, retroaktywna przyczynowość, miękki fakt, Boska przedwiedza
Dostęp WWW: http://czasopisma.tnkul.pl/index.php/RF/article/view/10315
DOI: 10.18290/rf.2018.66.4-9en
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Jacek Wojtysiak",
title = "Future Contingents, Ockhamism (Retroactivism) and Thomism (Eternalism) ",
journal = "Roczniki Filozoficzne",
year = "2018",
number = "4",
pages = "159-182"
}
Cytowanie w formacie APA:
Wojtysiak, J. (2018). Future Contingents, Ockhamism (Retroactivism) and Thomism (Eternalism) . Roczniki Filozoficzne, 4, 159-182.