Anima, Spiritus, Mens in Sepulchral Inscriptions from the Carmina Latina Epigraphica.Philological Approximations
Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowanyCzasopismo: Verbum Vitae (ISSN: 1644-8561)
Rok wydania: 2022
Tom: 40
Numer czasopisma: 3
Strony od-do: 675-690
Streszczenie: Tematem opracowania jest znaczenie słów anima, spiritus i mens w metrycznych inskrypcjach sepulkralnych w kolekcji Carmina Latina Epigraphica wydanej pod koniec XIX wieku przez Franza Buechelera. Kolekcja ta obejmuje prawie 1900 tekstów, z czego około 1400 to inskrypcje funeralne, a zwłaszcza sepulkralne. Słowo anima występuje w nich około 80 razy, spiritus – 20, mens – zaledwie 3. Analiza filologiczna wykazała po pierwsze, że te trzy słowa oznaczają to, co wyrażamy najczęściej słowem „dusza”, czyli duchową, niematerialną część bytu ludzkiego, która trwa po jego śmierci. Nie ma różnicy semantycznej między anima i spiritus; słowo animus, choć bliskie trzem wymienionym, w tym znaczeniu w inskrypcjach nie występuje. Po drugie, inskrypcje – zarówno pogańskie jak i chrześcijańskie – podkreślają dychotomię istniejącą między anima lub spiritus a corpus lub caro (ewentualnie membra); niektóre chrześcijańskie inskrypcje, wskazując na tę dychotomię, wyrażają wiarę w zmartwychwstanie. Po trzecie, analizy tekstów pozwala stwierdzić, że pomimo różnicy przekonań wyznawcy religii rzymskiej i chrześcijanie stosowali bardzo podobne wzorce wypowiedzi na temat pośmiertnych losów duszy, na przykład: astra tenent animam, astra fovent animam, anima migravit ad astra, czy spiritus astra tenet, spiritus petit ad astra, mens caeli perget ad astra, co oznacza, że chrześcijański język funeralny nie wykształcił przez kilka stuleci własnej, wyłącznej terminologii.
Słowa kluczowe: carmina epigraphica, metryczne inskrypcje sepulkralne, anima, spiritus, mens, corpus, caro.
Dostęp WWW: https://czasopisma.kul.pl/index.php/vv/article/view/13846
DOI: 10.31743/vv.13846
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Tadeusz Gacia",
title = "Anima, Spiritus, Mens in Sepulchral Inscriptions from the Carmina Latina Epigraphica.Philological Approximations",
journal = "Verbum Vitae",
year = "2022",
number = "3",
pages = "675-690"
}
Cytowanie w formacie APA:
Gacia, T. (2022). Anima, Spiritus, Mens in Sepulchral Inscriptions from the Carmina Latina Epigraphica.Philological Approximations. Verbum Vitae, 3, 675-690.