Pogaństwo i chrześcijaństwo w prawie rzymskim okresu dominatu
[Paganism and Christianity in the Roman Law of the "Dominate" Period]

Rozdział w recenzowanej książce naukowej

Miejsce: Pieniężno
Rok wydania: 2013
Tytuł publikacji: Początki doktrynalne misji
Redaktorzy: Ludwik Fąs
Strony od-do: 151-188
Streszczenie: Artykuł jest charakterystyką wydarzeń i tła historycznego z czasów cesarzy rzymskich i ich stosunek do chrześcijaństwa w prawie rzymskim okresu dominatu. W okresie tym chrześcijaństwo na mocy edyktu cesarza Konstantyna zostało ustanowione jak religia państwowa. Takie posunięcie polityczno-religijne cesarza i kolejnych cesarzy chrześcijańskich miało na celu odnowienie państwa rzymskiego i jego poziomu moralnego. Szczególnie zwraca uwagę czytelnika na akty prawne jakimi posługiwali się cesarze katoliccy tego okresu dla oczyszczania chrześcijaństwa z apostatów, Żydów i heretyków, nowych prądów obcych chrześcijaństwu, a przede wszystkim były to szczegółowe ustawy cesarskie, które konkretnie obejmowały zakazy i kary dla heretyków i Żydów. W artykule ukazano rządy i ustawodawstwo cesarza Konstantyna, Theodozjusza i Justyniana, a także wspomniano o innych cesarzach tego okresu. Struktura artykułu jest następująca: 1. Wprowadzenie; 2. Charakterystyka okresu wyswobodzenia się chrześcijaństwa za Konstantyna przez Edykt z 313 roku i później; 3. Zagrożenie pogaństwem i innymi religiami; 4. Edykt z Tesaloniki Cunctos Populos z 380 roku; 5. Codex Theodosianus z 438 roku i Codex repetitae praelectionis – Ustawy justyniańskie; 6. Konflikt pomiędzy manicheizmem a chrześcijaństwem; 7. Cesarze chrześcijańscy a wolność religijna; 8. Prawo rzymskie jako instrument zabezpieczający religię chrześcijańską przed apostazją, herezją i judaizmem; 9. Kary za przestępstwa religijne; 9.1. Kara śmierci; 9.2. Kary dla apostatów, Żydów, heretyków i pogan; 10. Podsumowanie.
Słowa kluczowe: Pogaństwo, Chrześciajństwo, Prawo Rzymskie, Kościół