Historia gminy Gniezno
[History of municipality Gniezno]

Rozdział w recenzowanej książce naukowej

Miejsce: Olsztyn
Rok wydania: 2017
Tytuł publikacji: Poznać, aby zrozumieć : misyjny wymiar Kościoła : księga Jubileuszowa dedykowana ks. dr. hab. Jackowi Janowi Pawlikowi SVD, prof. UWM z okazji 65. rocznicy urodzin, 40. lat kapłaństwa, 30-lecia pracy naukowej
Redaktorzy: Barbara Rozen, Roman Kordonski
Strony od-do: 269-278
Streszczenie: Według legendy Gniezno było pierwotnie niewielką osadą wzniesioną na jednym ze wzgórz. Wybór wzgórza zawdzięczamy Lechowi, który na drzewie rosnącym na wzgórzu ujrzał białego orła. Potomni nazwali to wzgórze imieniem Lecha, niejako ku upamiętnieniu zdarzenia, dzięki któremu Gniezno zostało wzniesione właśnie w tym miejscu. W obecnym artykule zaprezentowano kilka wątków związanych z kształtowaniem się państwowości polskiej u zarania dziejów Gniezna i ziemi gnieźnieńskiej, wskazano na pierwsze ośrodki władzy plemiennej i grodów w procesie powstawania organizmu państwowości ówczesnych granic Polski. Przedstawiono także krótką historię gminy Gniezno z podaniem jakie osoby i w jakich latach pełnili funkcję wójtów i ich zastępców, a także komisarzy obwodowych. Gminę Gniezno jako jednostkę administarcyjną na tym szczeblu wprowadzono po raz pierwszy w okresie księstwa warszawskiego. Na czele gminy stał w tym czasie wójt, który sprawował bieżące obowiązki miejscowej administracji. Wójt miał kompetencję ustanawiania swojego zastępcy – sołtysa. Organem doradczym i kontrolującym wójta była rada wiejska. Nie zachowały się dokumenty, które dotyczyłyby gminy Gniezno z tego okresu. Na strukturę artykułu składają się następujące części: Wstęp; Gniezno jako gmina; Obowiązki komisarzy; Gminy zbiorów; Funkcje wójta gminy Gniezno; Gminy samorządowe; Podsumowanie.
Słowa kluczowe: Gniezno, gmina, komisarz, historia