Zintegrowane badania nad korupcją - wprowadzenie w zagadnienie
[Integrated research on corruption – introduction]

Rozdział w recenzowanej książce naukowej

Miejsce: Katowice
Rok wydania: 2020
Tytuł publikacji: Człowiek Bogu - człowiek człowiekowi - człowiek światu : księga pamiątkowa dedykowana śp. ks. prof. dr. hab. Alojzemu Drożdżowi (1950-2019)
Redaktorzy: Wojciech Surmiak
Tom: 93
Strony od-do: 421-435
Streszczenie: Dla naukowych badań nad korupcją korzystne by było, gdyby stanowiły zintegrowany interdyscyplinarny system. Nie jest dobrze, gdy ograniczają się do nauk społecznych i innych mieszczących się w kręgu określanym mianem science. Warto, aby włączyć w nie nauki humanistyczne i teologię. Taki zintegrowany system badawczy ma szansę odkrywania możliwie pełnej prawdy na temat różnych rzeczywistości społecznych, w których człowiek-osoba zajmuje szczególne miejsce. Ograniczające się niemal wyłącznie do ekonomii i refleksji nad bezpieczeństwem badania nad korupcją, pozwalają widzieć w niej czynnik, który w odpowiednich warunkach, może stać się przyczyną „postępu społecznego”, który utożsamiany jest z prężniejszym działaniem gospodarki i wzrostem bogactwa. Najczęściej jednak widzi się w korupcji element niszczący tkankę społeczną. Oznacza to osłabianie relacji międzyludzkich i zamykanie się poszczególnych osób i instytucji w obszarze własnych interesów. Oryginalną tezą opracowania jest stwierdzenie, że charakterystyczne dla korupcji niszczenie tkanki społecznej zaczyna się od depersonalizacji „odczłowieczaniem człowieka”, co przekłada się na zdepersonalizowane relacje międzyludzkie. Ten stymulowany przez działania korupcyjne regres osobowy jest wynikiem typowego dla tych nich ograniczania dostępu do wartości transcendentnych. Brak obcowania z nimi osłabia zaś w człowieku naturalną dla niego orientację ku rozwojowi integralnemu. W ten sposób – dzięki włączeniu teologii moralnej w zintegrowane interdyscyplinarne badania nad korupcją – jawi się ona jako rzeczywistość bezdyskusyjnie zła i niebezpieczna zarówno dla samego człowiek-osoby, jak i dla całego środowiska.
Słowa kluczowe: korupcja, badania naukowe, interdyscyplinarność, transcendentalia, życie społeczne