Pedagogika integralna i wychowanie integralne
[Integral pedagogy and integral education]

Artykuł naukowy w wydawnictwie zbiorowym recenzowany

Miejsce: Warszawa
Rok wydania: 2021
Tytuł publikacji: Współczesne problemy pedagogiki. W kierunku integracji teorii z praktyką
Redaktorzy: Stefan M. Kwiatkowski red.n.
Strony od-do: 461-481
Streszczenie: Pedagogika integralna i wychowanie integralne W odniesieniu do pedagogiki integralnej i wychowania integralnego możemy mówić o zauważalnych dwóch tradycjach i środowiskach ich występowania, które można podzielić na chrześcijańskie i cywilne. W zasadzie obie się dopełniają, przez integralność rozumiejąc wspieranie wychowania i rozwoju człowieka zarówno w jego wymiarze cielesnym, jak i duchowym, a zarazem dążąc do uwzględnienia wszystkich dziedzin wychowania i równomiernego urzeczywistniania każdej z nich. W artykule, przedstawiając koncepcję integralnego wychowania we współczesnej myśli pedagogicznej, jak również w praktyce edukacyjnej, wskazuje się na jej podstawy, a także na specyfikę zauważaną w wymiarach cywilnym i chrześcijańskim, ich historyczny rozwój oraz wzajemne dopełnianie się. Uwzględnienie obu podejść do wychowania integralnego może być także próbą zobaczenia pełniejszego, holistycznego obrazu tej koncepcji – jak czasami się stwierdza w cywilnych ujęciach wychowania integralnego. Przedstawiony model Ken Wilbera w postaci mapy integralnej teorii nauczania i wychowania, stosowany w wielu cywilnych podejściach do edukacji, zdaje się potrzebować solidniejszego zabezpieczenia przed instrumentalnym wykorzystaniem go przez koncepcje nawet dalekie od integralnych. Takim dopełnieniem i podstawą może być dla niego zwłaszcza tzw. humanizm integralny, który dowartościowuje człowieka w kategoriach integralności antropologicznej i integracji aksjologicznej. Według Jacquesa Maritaina jest to humanizm, który dowartościowuje całego człowieka, respektując integralność osoby ludzkiej i wysoko ceniąc oraz integrując ze sobą te wszystkie inspiracje i aspekty, które w różnych koncepcjach człowieka zauważane są jako pozytywne. Nie chodzi przy tym o jakąś sumę wielu różnych teorii (lub nawet relacji między nimi), ale doprowadzenie wychowanka do osiągnięcia pewnego spojrzenia, które Romano Guardini określał jako objęcie spojrzeniem wszystkiego (Blick auf das Ganze). Takie spojrzenie jest szczególnie istotne w czasie, gdy doświadczamy postępującej fragmentaryczności kształcenia i wychowania, prowadzących do wycofania się na fałszywie bezpieczne pozycje szkoły czy edukacji tzw. neutralnej, a w gruncie rzeczy podcinającej cały potencjał wychowawczy i negatywnie odbijającej się na formacji człowieka. Właśnie koncepcja integralnego wychowania, prowadząc do zajmowania się nie tylko tym, „jak?”, ale także „dlaczego?”, może przywrócić procesowi wychowania tę jednolitość i spójność, która uniemożliwi dzielenie wiedzy i umiejętności na różne nurty i w centrum postawi osobę, jej integralną tożsamość, transcendentną i historyczną.
Słowa kluczowe: pedagogika integralna, humanizm integralny, integralne wychowanie
Dostęp WWW: http://ISBN 978-83-66879-29-4-e-book



Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Marian Nowak",
title = "Pedagogika integralna i wychowanie integralne",
journal = "",
year = "2021",
pages = "461-481"
}

Cytowanie w formacie APA:
Nowak, M. (2021). Pedagogika integralna i wychowanie integralne. , 461-481.