Fenomen niewiary w świetle dialogicznej natury Kościoła
[The Phenomenon of Unbelief in the Light of Dialogical Nature of the Church Summary]
Książka naukowa recenzowanaWspółautorzy: Tomasz Huzarek, Arkadiusz Drzycimski
Miejsce: Toruń
Rok wydania: 2018
Streszczenie: W XX wieku pojęcie dialogu zrobiło oszałamiającą karierę. Traumatyczne doświadczenia dwudziestowiecznych totalitaryzmów ujawniły, że brak dialogu radykalnie destabilizuje życie całych społeczeństw. W latach pięćdziesiątych XX wieku nastąpiło przeobrażenie pojęcia dialogu z perspektywy refleksji filozoficznej i relacji międzyludzkich. Pojawiło się wówczas pragnienie głębszej współpracy, która była możliwa dzięki dialogowi jako narzędziu. Postawa otwartości na dialog zaczęła być postrzegana jako wyraz dojrzałości społecznej, co stało się impulsem do rozwoju międzynarodowych, międzywyznaniowych i międzyreligijnych form dialogu. Stopniowo pojęcie dialogu uległo zniekształceniu i zostało sprowadzone do narzędzia przekonywania innych do własnego punktu widzenia. Tymczasem dialog powinien być przede wszystkim płaszczyzną porozumienia i współpracy bez konieczności rezygnacji z własnych przekonań. Ostatnie dziesięciolecia doprowadziły do nadużywania tego terminu, co spowodowało znużenie stosowaniem tego pojęcia i dewaluację związanych z nim nadziei. Stąd realna potrzeba refleksji nad tym doświadczeniem, aby zweryfikować teorię i wprowadzić nowe modele zastosowania dialogu. Wierzący powinni być przyjaciółmi tych wszystkich, którzy znają Boga, jak i tych, którzy Go nie znają. Konieczne jest otwarcie Kościoła na zsekularyzowany świat i wyrażenie troski o tych, którzy są wobec niego zdystansowani, a nawet wrogo nastawieni. Poszukiwany model dialogu pomoże nam porzucić głęboko zakorzenione stereotypy, które dziś przekładają się na tak widoczną i szkodliwą polaryzację postaw w polskim społeczeństwie. W tym nurcie trzeba postrzegać książkę „Fenomen niewiary w świetle dialogicznej natury Kościoła”. Składa się ona z trzech, logicznie ze sobą powiązanych, rozdziałów. Zasadniczy wykład poprzedzony został znakomitym wprowadzeniem biskupa toruńskiego Wiesława Śmigla. Rozdział I (Chrześcijańska koncepcja dialogu) przedstawia najpierw szeroki kontekst społeczny i kościelny, w jakim współczesny dialog chrześcijańsko-ateistyczny mógłby zaistnieć. Następnie zaprezentowano – zwłaszcza w świetle współczesnej doktryny Kościoła – źródła, kryteria i uwarunkowania rzetelnego dialogu. Ta część publikacji jest istotna, ponieważ nie wszystkie formy komunikacji (czy tzw. wymiany myśli) z adwersarzami na nazwę „dialogu” zasługują, a w debatach publicznych dochodzi w tym zakresie do wielu uproszczeń i nieporozumień. W części II (Filozoficzne formy, źródła „niewiary” oraz płaszczyzny dialogu) w syntetycznej formie omówiono „rodzaje ateizmu” (choć autorzy słusznie używają znacznie szerszego i pojemnego terminu „niewiara”), akcentując – relatywnie nowe – propozycje formułowania tzw. duchowości ateistycznej. Przedstawiono zasadnicze idee „nowego ateizmu” oraz przyczyny/źródła niewiary oraz rozróżnienie dwóch płaszczyzn dialogu: naukowej oraz kulturowej. Rozdział III (Formy dialogu z niewierzącymi) podejmuje kwestię dla przesłania książki zasadniczą; mianowicie dialog na poziomie doktrynalnym, który ma charakter naukowy-intelektualny, oraz dialog na poziomie praktycznym. Pierwszy odbywa się poprzez dyskusje, konferencje naukowe, publikacje. Drugi rodzaj dialogu dokonuje się w szerokim kontekście relacji interpersonalnych i ma przede wszystkim charakter spontaniczny. Nie znaczy to jednak, iżby nie potrzebował on „umocowania” instytucjonalnego, czyli środowisk, organizacji, forów, które zabiegają o możliwie najszersze rozumienie postawy i argumentów drugiej strony (czyli interlokutorów).
Słowa kluczowe: niewiara, dialog, Kościół
Cytowanie w formacie Bibtex:
@book{1,
author = "Marek Fiałkowski and Tomasz Huzarek and Arkadiusz Drzycimski",
title = "Fenomen niewiary w świetle dialogicznej natury Kościoła",
year = "2018",
}
Cytowanie w formacie APA:
Fiałkowski, M. and Tomasz Huzarek and Arkadiusz Drzycimski(2018). Fenomen niewiary w świetle dialogicznej natury Kościoła. Toruń: