"Nie potrzebują lekarza zdrowi...". Hezychastyczna metoda uzdrawiania człowieka
[“It is not the healthy who need the doctor…”. The hesychastic method of human person’s healing ]
Książka naukowa recenzowanaMiejsce: Lublin
Rok wydania: 2006
Streszczenie: W niniejszej rozprawie została przedstawiona hezychastyczna metoda uzdrawiania człowieka, którą wypracowano w środowiskach monastycznych chrześcijańskiego Wschodu pomiędzy IV a XIV wiekiem. Podstawą wyboru źródeł była opublikowana w 1782 roku antologia Filokalia ton hieron neptikon. Fundamenty hezychastycznej metody leczenia człowieka tkwią w antropologii chrześcijańskiego Wschodu. Wydobycie zakresu znaczeniowego najważniejszych, z punktu widzenia metody hezychastycznej, pojęć antropologii hezychastycznej (takich jak: dusza, umysł, serce i ciało) pozwoliło określić, jak rozumiany człowiek był podmiotem terapii, podejmowanej przez Ojców filokalicznych. Prześledzenie, w jaki sposób funkcjonuje wyobraźnia człowieka oraz jak to się dzieje, że złe myśli (gr. poneroi logismoi) kumulowane w niej, doprowadzają do patologii na poziomie ciała, duszy i ducha, pozwoliło na ukazanie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy atakami demonów a konkretnymi chorobami, określanymi jako pathi. Zaburzenia pogrupowane zostały w odniesieniu do struktury osoby ludzkiej. Na poziomie ciała zagrażają: obżarstwo (gr. gastrimargia), nieczystość (gr. porneia) i chciwość (gr. philarguria); na poziomie duszy: gniew (gr. orge), smutek (gr. lype) i acedia (gr. acedia); a na poziomie ducha: próżność (gr. kenodoksia) i pycha (gr. hiperfania). Skuteczna terapia hezychastyczna zależy od urzeczywistnienia w praktyce szeregu warunków wstępnych oraz praktycznych zaleceń dotyczących walki z poszczególnymi zaburzeniami psycho-fizyczno-duchowymi i uzdrawiającej modlitwy. Proces ten polega na radykalnym zwróceniu się ku Bogu, co w praktyce oznacza konsekwentne dążenie do przemiany umysłu (gr. metanoia), by oderwać się od grzesznych przywiązań i otrzymać łaskę Bożą oraz na osiągnięciu stanu głębokiej skruchy (gr. katanyksis), czyli równoczesnego uświadomienia sobie własnej grzeszności, jak i darowanego przez Boga przebaczenia. Do drugiej grupy warunków skutecznej terapii hezychastycznej zaliczyć można świadome oczekiwanie na własną śmierć oraz rozważanie Sądu Ostatecznego, w czasie którego dokona się ostateczne zwycięstwo Chrystusa nad wszelkim złem. W tym odradzającym otwarciu się na Boga bardzo pomocny jest dar łez oraz kontrola umysłu poprzez uwagę (gr. prosoche), czujność (gr. nepsis) oraz wyciszenie wewnętrzne (gr. hesychia).Ojcowie filokaliczni traktowali terapię hezychastyczną kompleksowo. Z jednej strony udzielali konkretnych pouczeń, mających na celu skuteczną walkę z wyobrażeniami pochodzenia demonicznego oraz chorobami ciała (obżarstwo, nieczystość, chciwość), duszy (gniew, smutek, acedia) i ducha (próżność i pycha), a z drugiej strony uważali za niezbędną uzdrawiającą modlitwę, szczególnie śpiew psalmów oraz modlitwę Jezusową ("Panie Jezu Chryste, Synu Boży zmiłuj się nade mną grzesznym"). Celem psalmodii i modlitwy Jezusowej jest osiąganie coraz to intensywniejszego skupienia na Bogu, określanego w metodzie hezychastycznej jako pamięć o Bogu (gr. mneme tou Theou).
Słowa kluczowe: antropologia chrześcijańska, diagnoza hezychastyczna, zaburzenia psychiczno-fizyczno-duchowe, terapia hezychastyczna, modlitwa Jezusowa
Cytowanie w formacie Bibtex:
@book{1,
author = "Krzysztof Leśniewski",
title = "''Nie potrzebują lekarza zdrowi...''. Hezychastyczna metoda uzdrawiania człowieka",
year = "2006",
}
Cytowanie w formacie APA:
Leśniewski, K. (2006). "Nie potrzebują lekarza zdrowi...". Hezychastyczna metoda uzdrawiania człowieka. Lublin: