Man in Metanoiacal Dialogue with God. The Biblical and Hesychastic Message of the Great Canon of St Andrew of Crete
Książka naukowa recenzowanaMiejsce: Göttingen
Rok wydania: 2022
Streszczenie: Monografia na temat Wielkiego Kanonu św. Andrzeja z Krety stanowi nowatorską próbę hermeneutycznej analizy jego zasadniczych treści w powiązaniu z kontekstualną analizą słownictwa w nim użytego. Książka składa się z trzech części. Pierwsza z nich rozpoczyna się od ukazania hymnografii biblijnej i wczesnochrześcijańskiej jako kontekstu dla analizowanego utworu. Została w niej przedstawione wyniki analiza kompozycji i struktury Wielkiego kanonu oraz wskazane jego miejsce i funkcja w liturgicznej tradycji Kościoła prawosławnego. W drugiej części jest przedstawiony literacko-modlitewny obraz Boga w Wielkim kanonie. Najwięcej uwagi, poświęcono Drugiej Osobie Trójcy Świętej, w odniesieniu do której św. Andrzej z Krety stosuje określenia: Jezus, Chrystus, Syn Theotokos, Syn Dawida, Pan, Wszechmocny, Zbawiciel, Baranek Boży, Król, Sędzia, Słowo, Lekarz, Stworzyciel, Miłujący człowieka, Dobry Pasterz. W wyniku analizy słownictwa wyróżniono pojęcia biblijne oraz pojęcia teologiczne (trynitarne, chrystologiczne, pneumatologiczne, soteriologiczne). Po przedstawieniu Trzech Boskich Osób w trzeciej, końcowej części monografii są przedstawione kwestie antropologiczne, a mianowicie: człowiek jako stworzenie Boże, strukturalne elementy osoby ludzkiej (umysł, duch, dusza, ciało). To jest podstawa do analizy różnego rodzaju zagrożeń duchowych czyhających na człowieka oraz hezychastycznych lekarstw pomocnych na drodze zbawienia. W ostatnim rozdziale książki jest przedstawiona Theotokos jako człowiek doskonały. W trzeciej części monografii analiza semantyczno-teologiczna dotyczy pojęć antropologicznych oraz hesychastycznych. Zastosowana w monografii metoda hermeneutyczna polega na kompleksowym zbadaniu kluczowych pojęć i zwrotów greckich występujących w analizowanym hymnie w różnych kontekstach, w których występują, i na tej podstawie stworzeniu syntezy teologiczno-egzystencjalnej. Metoda ta opiera się na poszukiwaniu duchowego i egzystencjalnego znaczenia najważniejszych terminów, a tym samym nawiązuje do istotnych założeń patrystycznej egzegezy alegorycznej. Hermeneutyczna analiza treści Wielkiego Kanonu w połączeniu z analizą kontekstualną użytego w nim słownictwa uznana została za najwłaściwszą, gdyż to dzieło św. Andrzeja z Krety jest poetyckim kobiercem utkanym z fraz zaczerpniętych ze Starego i Nowego Testamentu, które są połączone z wyznaniami egzystencjalnymi i wskazaniami duchowymi, wyrażonymi w prawosławnych terminach hezychastycznych.
Słowa kluczowe: św. Andrzej z Krety, Wielki kanon, hymnografia wschodniochrześcijańska, hezychazm, antropologia chrześcijańska, metanoia, Trójca Święta, Theotokos
Cytowanie w formacie Bibtex:
@book{1,
author = "Krzysztof Leśniewski",
title = "Man in Metanoiacal Dialogue with God. The Biblical and Hesychastic Message of the Great Canon of St Andrew of Crete",
year = "2022",
}
Cytowanie w formacie APA:
Leśniewski, K. (2022). Man in Metanoiacal Dialogue with God. The Biblical and Hesychastic Message of the Great Canon of St Andrew of Crete. Göttingen: