W ramionach Matki, pod płaszczem Królowej. Wybrane aspekty kultu maryjnego w twórczości kompozytorów polskich w latach 1956-2018
[In the arms of the Mother, under the Queen's protection. Selected aspects of Marian cult in the works of Polish composers in the years 1956-2018]
Książka naukowa recenzowanaMiejsce: Lublin
Rok wydania: 2021
Streszczenie: Kult maryjny towarzyszy polskiej tradycji od zarania dziejów narodu, znajdując swoje odbicie także w muzyce. Z biegiem czasu najwyraźniej zaznaczyły się dwa aspekty kultu maryjnego: ufność w macierzyńską troskę Maryi oraz wiara w Jej szczególny patronat nad Polską. W toku badań zebrano informacje o przeszło 500 kompozycjach o tematyce maryjnej pochodzących z lat 1956-2018. Poza utworami z tekstem liturgicznym, większość dzieł stanowi świadectwo kultu Maryi jako Matki lub Królowej Polski, co potwierdza założenie o dominacji tych dwóch aspektów kultu maryjnego. Z przedstawionej charakterystyki wyłania się niezwykle bogaty obraz dorobku o zróżnicowanej obsadzie, technice i formach. Co więcej, kompozytorzy polscy sięgali po tematykę maryjną dzięki różnym źródłom inspiracji (począwszy od osobistych, po polityczne). Jednym z głównych źródeł inspiracji pozostawał tekst (co implikuje interesujący aspekt retoryki muzycznej), a także wizerunki maryjne, duchowość danego kompozytora oraz jego osobista motywacja. W publikacji zamieszczono szczegółowe analizy wybranych kompozycji: "Ave Maria, Mater mea" J. Węcowskiego, "Ad Matrem" op. 29 H.M. Góreckiego i "Canzony" A. Nikodemowicza w aspekcie macierzyństwa Maryi, "Hymnu" J. Świdra, "Kantaty Maryjnej na 1000-lecie Polski" A. Łuciuka i "Sinfonii votiva" A. Panufnika w odniesieniu do kultu Maryi - Królowej Polski oraz "Mszy o NMP Matce Kościoła" J. Fotka i wybranych "Fantazji" J. Sawy łączących oba wskazane typy kultu maryjnego. Analizy te przeprowadzono w oparciu o metodę hermeneutyczną L. Ferrary oraz koncepcję interpretacji integralnej M. Tomaszewskiego. Tego typu pogłębione spojrzenie wydaje się kluczowe dla zrozumienia i interpretacji dzieła z uwzględnieniem jego źródeł, kontekstu, warstwy tekstowej oraz znaczenia. W dołączonych do publikacji aneksach znalazł się wykaz kompozytorów poruszających tematykę maryjną oraz wykaz napotkanych w toku badań kompozycji o tematyce maryjnej, napisanych przez kompozytorów polskich w latach 1956-2018.
Słowa kluczowe: kult maryjny, tematyka maryjna, muzyka Polska, współczesna muzyka religijna
Cytowanie w formacie Bibtex:
@book{1,
author = "Kinga Krzymowska-Szacoń",
title = "W ramionach Matki, pod płaszczem Królowej. Wybrane aspekty kultu maryjnego w twórczości kompozytorów polskich w latach 1956-2018",
year = "2021",
}
Cytowanie w formacie APA:
Krzymowska-Szacoń, K. (2021). W ramionach Matki, pod płaszczem Królowej. Wybrane aspekty kultu maryjnego w twórczości kompozytorów polskich w latach 1956-2018. Lublin: