Falsification of Interpretive Hypotheses in the Humanities
Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowanyCzasopismo: Roczniki Filozoficzne (ISSN: 0035-7685)
Rok wydania: 2018
Tom: 66
Numer czasopisma: 2
Strony od-do: 87-106
Streszczenie: Artykuł rozważa możliwość stosowania procedury falsifikacji, która polega na testowaniu teorii przez konfrontację wyprowadzonych z niej hipotez z danymi empirycznymi, w badaniach nad kulturą, w szczególności podczas oceny wartości hipotez interpretacyjnych. Na falsyfikację, której – zdaniem Poppera i jego zwolenników – nauki przyrodnicze zawdzięczają swój sukces, patrzy się bardzo podejrzliwie, kiedy obiektem badań są znaczenia i wartości, a nie zjawiska materialne. Jeśli przez interpretację rozumieć rekonstrukcję znaczenia artefaktu, wówczas do oczywistych wyzwań, jakie pojawią się podczas falsyfikowania hipotez interpretacyjnych, należą wielość, niestabilność i zagadkowość (niejasny albo wewnętrznie sprzeczny charakter) znaczeń zawartych w artefaktach. Wszystko to wydaje się nie wykluczać możliwości rozpoznania jako błędnych hipotez interpretacyjnych, które w sposób wyraźny są sprzeczne z (wewnętrznie niesprzecznym) materiałem artefaktowym. Tak rozumiana falsyfikacja wydaje się niezbędna w kontekście edukacyjnym. Jednocześnie trzeba przyznać, że w praktyce (w przeciwieństwie do logicznej formuły, jaka leży u podstaw tej procedury) falsyfikacja nie jest konkluzywna, a trudności związane ze stosowaniem falsyfikacji jeszcze wzrastają, gdy badanym obiektem są znaczenia i wartości. Jest to jeden z powodów, dla których falsyfikacja w naukach humanistycznych (jak gdzie indziej) potrzebuje być uzupełniona przez inne procedury epistemiczne, podczas gdy status badań literackich czy historii filozofii byłoby najlepiej postrzegać jako częściowo poznawczy (i, o ile badania prowadzone w obrębie tych dyscyplin są empirycznie testowalne, także naukowy) a częściowo twórczy (artystyczny).
Słowa kluczowe: falsyfikacja, Popper, interpretacja, hipoteza interpretacyjna, dzieło sztuki, kultura
Dostęp WWW: http://www.kul.pl/joanna-klara-teske-falsification-of-interpretive-hypotheses-in-the-humanities,art_81526.html
DOI: http://dx.doi.org/10.18290/rf.2018.66.2-5
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Joanna Teske",
title = "Falsification of Interpretive Hypotheses in the Humanities",
journal = "Roczniki Filozoficzne",
year = "2018",
number = "2",
pages = "87-106"
}
Cytowanie w formacie APA:
Teske, J. (2018). Falsification of Interpretive Hypotheses in the Humanities. Roczniki Filozoficzne, 2, 87-106.