Bożena Czech-Jezierska

Trudne początki i bariery powojennej romanistyki polskiej
[THE DIFFICULT BEGINNINGS AND BARRIERS OF THE POST-WAR POLISH ROMANISTICS]

Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowany

Czasopismo: ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU RZESZOWSKIEGO SERIA PRAWNICZA (ISSN: 1730-3508)
Rok wydania: 2019
Tom: 107
Numer czasopisma: 26
Strony od-do: 24-39
Streszczenie: Odbudowa romanistyki prawniczej w Polsce powojennej narażona była na wiele trudności. Poza utrudnieniami takimi jak problemy natury finansowej, lokalowej oraz utrudnionego dostępu do literatury, pojawiły się bariery ideologiczne. Obowiązująca wówczas ideologia zasadniczo nie znajdowała miejsca dla prawa rzymskiego w systemie prawnym, który odrzucał własność prywatną na rzecz szerokiej ingerencji państwa w stosunki prywatno-prawne oraz nie dopuszczał nawet historycznych wpływów zasad prawnych państwa ustroju niewolniczego, sprzecznego z ideą socjalizmu. Opierał się on przede wszystkim na historycznym i dialektycznym materializmie oraz nauce o walce klas. Ideologia socjalistyczna miała wpływ również na system szkolnictwa, próbowano więc wyeliminować lub ograniczyć prawo rzymskie w edukacji prawników socjalistycznych „nowego typu”. Próbowano przeprowadzać w tym celu reformy studiów prawniczych. W państwach socjalistycznych wskazywano, że w romanistyce, tak jak w innych dziedzinach nauki, należy wyodrębnić dwa nurty w romanistyce - tradycyjną naukę „burżuazyjną” i przyszłościowy kierunek – marksistowski („romanistyka marksistowska”). Niektórzy uważali, że powinna rozwijać się tylko ta ostatnia, bowiem „romanistyka burżuazyjna wyczerpuje swój potencjał i materiał, a przede wszystkim posługuje się błędnymi i przestarzałymi metodami. Te polemiki przybierały na sile zwłaszcza w momentach przełomowych, gdy prawo rzymskie na wydziałach prawa było marginalizowane lub nawet likwidowane w ramach nowych reform studiów prawniczych. Te przełomowe dla powojennej romanistyki wydarzenia wyznaczają punkty zwrotne w dziejach romanistyki polskiej w okresie Polski Ludowej, zapoczątkowanych w latach czterdziestych.
Słowa kluczowe: historia prawa, prawo rzymskie w państwach socjalistycznych, ideologia marksistowska, prawo rzymskie w Polsce, historia nauki prawa rzymskiego w Polsce
Dostęp WWW: https://repozytorium.ur.edu.pl/bitstream/handle/item/5389/2%20czech-jezierska-trudne%20pocz%C4%85tki.pdf?sequence=1&isAllowed=y
DOI: 10.15584/znurprawo.2019.26.2



Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Bożena Czech-Jezierska",
title = "Trudne początki i bariery powojennej romanistyki polskiej",
journal = "ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU RZESZOWSKIEGO SERIA PRAWNICZA",
year = "2019",
number = "26",
pages = "24-39"
}

Cytowanie w formacie APA:
Czech-Jezierska, B. (2019). Trudne początki i bariery powojennej romanistyki polskiej. ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU RZESZOWSKIEGO SERIA PRAWNICZA, 26, 24-39.