Konflikt i facylitacja jako mechanizmy wzajemnych oddziaływań pracy i rodziny – analiza różnic płciowych
[Conflict and facilitation as mechanisms of work-family interaction – analysis of gender differences]
Artykuł naukowy w wydawnictwie zbiorowym recenzowanyMiejsce: Warszawa
Rok wydania: 2010
Tytuł publikacji: Psychospołeczne aspekty życia rodzinnego
Redaktorzy: Teresa Rostowska, Aleksandra Peplińska
Strony od-do: 283-298
Streszczenie: Celem prezentowanych badań jest analiza różnic płciowych związanych z nasileniem konfliktu i facylitacji między sferą pracy zawodowej i życia rodzinnego (z uwzględnieniem kierunku wpływu). Badaniami objęto 159 par małżeńskich z przynajmniej jednym dzieckiem w wieku poniżej 12 lat (oboje małżonkowie aktywni zawodowo, mający wykształcenie co najmniej średnie). W badaniach zastosowano Kwestionariusz Dopasowania Pracy i Rodziny (Lachowska 2008), stanowiący polską adaptację narzędzia Work-Family Fit Questionnaire, które było wykorzystywane w badaniach prowadzonych w ramach National Survey of Midlife Development (MIDUS) w Stanach Zjednoczonych w 1995 r. (Grzywacz i Marks, 2000; Wayne, Musisca, Fleeson, 2004). Płeć operacjonalizowano w terminach płci biologicznej, oczekując, że analizowane różnice między płciami stanowią efekt różnic kulturowych, doświadczeń społecznych, oczekiwań i norm społecznych odmiennych w grupie kobiet i mężczyzn. W badaniach stwierdzono brak różnic związanych z płcią w odniesieniu do nasilenia Konfliktu Praca-Rodzina, Facylitacji Praca-Rodzina i Facylitacji Rodzina-Praca. Różnice istotne statystycznie dotyczyły nasilenia Konfliktu Rodzina-Praca, częściej doświadczanego przez kobiety. Nie stwierdzono różnic w nasileniu utrudniającego i facylitującego wpływu pracy na rodzinę (w grupie kobiet i mężczyzn). Wpływ rodziny na pracę okazał się istotnie częściej facylitujący niż utrudniający ( w grupie kobiet i mężczyzn). Oddziaływania negatywne istotnie częściej występowały w relacji Praca-Rodzina niż w relacji Rodzina-Praca, natomiast oddziaływania facylitujące istotnie częściej zachodziły w relacji Rodzina-Praca niż Praca-Rodzina (prawidłowość dotyczy kobiet i mężczyzn). Wyniki badań potwierdzają tezę o asymetryczności przepuszczalności granicy między pracą i rodziną. Zgodnie z tą tezą, granica ta jest bardziej przepuszczalna dla utrudniających wpływów z obszaru pracy do obszaru rodziny niż w kierunku odwrotnym. Wyniki prezentowanych badań pozwalają na rozszerzenie tej tezy i stwierdzenie, że asymetria w przepuszczalności granicy dotyczy również wpływów ułatwiających, które są intensywniejsze z obszaru rodziny do obszaru pracy niż w kierunku przeciwnym. Teza o zróżnicowaniu przepuszczalności granicy w związku z płcią została potwierdzona w niewielkim stopniu: stwierdzono jedynie różnice w nasileniu utrudniających wpływów rodziny na pracę, których częściej doświadczają kobiety niż mężczyźni.
Słowa kluczowe: konflikt praca-rodzina, facylitacja praca-rodzina, płeć
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Bogusława Lachowska",
title = "Konflikt i facylitacja jako mechanizmy wzajemnych oddziaływań pracy i rodziny – analiza różnic płciowych",
journal = "",
year = "2010",
pages = "283-298"
}
Cytowanie w formacie APA:
Lachowska, B. (2010). Konflikt i facylitacja jako mechanizmy wzajemnych oddziaływań pracy i rodziny – analiza różnic płciowych. , 283-298.