Kontemplacja w filozofii a kontemplacja chrześcijańska
[Contemplation in Philosophy and Christian Contemplation]

Rozdział w recenzowanej książce naukowej

Miejsce: Rytwiany - Sandomierz
Rok wydania: 2022
Tytuł publikacji: Erem Kamedułów w Rytwianach i klasztory monastyczne diecezji sandomierskiej
Strony od-do: 13-24
Streszczenie: Streszczenie W duchowości katolickiej przyjaźń z Bogiem łączy się z mistycznym aktem religijnym zwanym kontemplacją. Niestety pojęcie to jest częstokroć odrzucane w dyskursie poza-religijnym. Odrzucenie to bierze się z błędnego rozumienia tego, co chrześcijaństwo rozumie jako „mistyczne”, jako tego, co jest z natury „irracjonalne”. Podobnie rzecz się ma ze współczesnym rozumieniem tego, co „naukowe”, jako tego, co jest z natury „racjonalne”. Należy przeciwstawić się temu podziałowi i spróbować dociec, czym w istocie jest akt religijnej, mistycznej kontemplacji i w jakiej dziedzinie egzystencji ludzkiej się on mieści. Podsumowując ideę kontemplacji należy zauważyć wielorakie jej rozumienia. Wielość ta opiera się na wzajemnym krzyżowaniu się dwóch kryteriów: kierunku „ruchu” poznawczego oraz inicjatywy. Można więc próbować wznosić człowieczeństwo do rzeczywistości boskich, co czyni kontemplację bardziej „boską”, lub rzeczywistości boskie sprowadzać między ludzi. Może proces ten odbywać się z inicjatywy i aktywności Boskiej, co czyni ją bardziej dostępną, lub ludzkiej, co czyni ją elitarną.
Słowa kluczowe: kontemplacja, filozofia, teoria, przebóstwienie, ruch