Sprawiedliwość jako cel władzy monarszej. Ewolucja idei od Platona do schyłku oświecenia
[Justice as the Aim of the Monarch's Rule. The Evolution of the Idea From Plato Till the End of the Enlightenment ]

Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowany

Czasopismo: Roczniki Humanistyczne (ISSN: 0035-7707)
Rok wydania: 2011
Tom: 58
Numer czasopisma: 2
Strony od-do: 79-93
Streszczenie: Idea sprawiedliwości władzy w sensie ogólnym pozostała w polskiej teorii politycznej tematem centralnym. Skutkowało to częstym podejmowanie tego zagadnienia, ale nie znajdowało odbicia w złożoności teorii. Nawet trudno mówić, w przypadku analizowanych rozważań, o teorii. Były to w większości bardzo powierzchowne wzmianki o sprawiedliwości monarszej, przepojone staropolskim legalizmem. Legalizmem sprowadzonym do zasady - król jest zobowiązany do przestrzegania norm prawnych i sytuowania korzyści rządzonych ponad własnym interesem. Schemat ten determinował rozważania o sprawiedliwości. Większość teoretyków nie widziała możliwości wzmocnienia wpływu króla na wymierzanie sprawiedliwości w państwie, choć w tym względzie zdarzały się wyjątki i to nie tylko wśród monarchistów. Dzięki temu schematowi w polskiej myśli politycznej, już po upadku Pierwszej Rzeczypospolitej łatwiej, było przyjąć ideę sprawiedliwość wymierzanej przez szerokie przedstawicielstwa wspólnoty. Schematu tego nie przełamało też instrumentalne przenoszenie na polski grunt idei sprawiedliwości przyrodzonej. Nie uczyniły tego również wątpliwości, werbalizowane przez Wybickiego, co do możliwości połączenia sprawiedliwość ze szczęściem poddanych i z wolnością polityczną.
Słowa kluczowe: Idea sprawiedliwości, władza, teoria władzy, filozofia polityki


Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Arkadiusz Stasiak",
title = "Sprawiedliwość jako cel władzy monarszej. Ewolucja idei od Platona do schyłku oświecenia",
journal = "Roczniki Humanistyczne",
year = "2011",
number = "2",
pages = "79-93"
}

Cytowanie w formacie APA:
Stasiak, A. (2011). Sprawiedliwość jako cel władzy monarszej. Ewolucja idei od Platona do schyłku oświecenia. Roczniki Humanistyczne, 2, 79-93.